Sunday, May 17, 2009

Khrih Dawhnak le Minung Dawhnak

May 4, 2008

Ram kip hmun kip ah kan um nain, hmun khat te ah Pathian kan thangthat ti khawhmi hi a sunglawi taktak. Pathian min kan thangthat. Kan nunnak kha Pathian sinah kan ap tikah hna a ngam bik. Kan i lawmhnak siseh, kan lungre theihnak siseh amah Pathian sinah kan rat pi a si ahcun, kan nunnak ah daihnak a um ko lai.

Nihin thawngtha bia a kan chimtu cu kan pa Rev. Dr. C. Duh Kam a si. Caan a kan hmanpiak khawh caah a cungah tampi kan i lawm. Atu cu amah nih caan a hmannak a si cang lai.

Khrih Dawhnak le Minung Dawhnak

Bible relnak: Vawlei car i a keu mi thingkung bantuk in a sal cu a tthang, cucu Bawipa duhning a rak si. Zoh kan duhnak hnga ding ah i dawhnak le rumra zeihmanh a ngei lo. Iang zeihmanh a ngei lo i a pumrua zong a chuakthiammi a si lo (Isaih 53:2).

Biahmai tthi:
Texas sizung ah Spanish nu cu dawhte in aa thuam. Housekeeping a ttuan. Nurse he tahchunh tikah a muisam aa dawh deuh. Nain, thiamnak a ngeih lo caah a rianttuanmi cu aa dawh lo. Ka thinlung ah a chuak hmasa mi cu ramdang ah kan um tikah kan za ngai, kan i dawh ngai ve hna nain, thiamnak kan ngeih lo caah kan rianttuanmi cu a har; rian dawh lo deuh zong a si ko lai. Nain, hi ka ram ah a phanmi nih caanttha kan ngeih mi hi hman thiam kan hau. Kan sining zong hi kan hngalh lo ruang ah kan i palh khawh mi a tam ngai.

Thahchunhnak: Kan ram sining in le kan i capo tawn ning le kan thinhun tawn ning in hun ding a si lo. Phung nih a kan uk cang. Phung nih a duh lo mi tuah sual ahcun ngaihthiamnak a um kho lo.

Cu nu kong ka theih hnu ah ka ruah tthan mi cu Khrih dawhnak a si. Kawlram ah High School kan kai lio ah kan cawnmi cu “Ahlah ku si” ti mi a si. Paul nih dawhnak kong a chim tikah “Van pum le vawlei pum an um. Van pum hna nih dawhnak phunkhat an ngei i vawlei pum hna nih dawhnak phun dang an ngei ve. Ni nih amah dawhnak te a ngei i thlapa zong nih amah dawhnak te a ngei ve; cun arfi nih khin dawhnak dang tete an ngei i arfi lak hmanh ahcun dawhnak a phunphun an um” (I Korin 15:40-41).

Dawhnak (Beauty): Dawhnak cu minung, hmun le thilri hna nih kan ngei. Minung in kan chim ahcun aa dawhtu nih kaa dawh tiah aa hmuhmi kha midang kan thinlung ah aa dawh tiin hmuh lo; kan lung a tlin ve lo ahcun dawhnak a tling lo. Cu caah, dawhnak hi pakhat ta long si lo in, midang he i hrawmmi thil a si.

Philosopher Immanuel Kant: Dawhnak nih subjective and objective qualities a ngei tiah a ti. Chim duhmi cu lenglei dawhnak le chunglei dawhnak a si. Dawhnak cu mah ca long ah si lo in, mi tampi caah khiah mi a si a ti.

Lenglei dawhnak: Zeitluk in dah a tivun nonal, ngandam, le pumrua le tungtai tthat tiin an lang.

Chunglei dawhnak: Minung sinak (personality), fimnak (intelligence), velngeihnak (grace), duhnunnak (charm) le rumra (elegance) ngei ti mi hna khi an si. Chunglei dawhnak nih hin lenglei in dawhnak a ngei lo mi zong kha duh a nun ter. Hi hi Pathian laksawng a si kan ti lai.

Pathian dawhnak:
Psalm catialtu nih Pathian kong a chim tikah “Sunparnak le rumra cu a velchum ah an um i lianhngannak le dawhnak cu a biakinn chungah an um” (Ps. 96:6).

Khrih Dawhnak:
Vawlei car i a keu mi thingkung bantuk in a sal cu a tthang, cucu Bawipa duhning a rak si. Zoh kan duhnak hnga ding ah i dawhnak le rumra zeihmanh a ngei lo. Iang zeihmanh a ngei lo i a pumrua zong a chuakthiammi a si lo (Isaiah 53:2).

Khrih cu minung in a langh caah a pumrua le muisam in aa dawhnak a um lai. Dawhlonak zong a um ve lai. A bikin, Vailam cungah hliamhma he an thlai lio hna cu dawhnak a ngei lo. Ttih tu a nung. Nain, chunglei dawhnak in a khat.

Rev. Dr. Cuai Sang nih hla a phuahmi ah:
“Lianhngannak he Jerusalem a luh lio ah aa dawh an ti. Sihmanhsehlaw, Vailam cungah an sualnak ngaithiam hna na ti kha kei caah cun naa dawhkhun, ka Bawipa” tiah a ti. Hi hi chunglei in dawhnak a si.

I Peter 3:3 – 5: Lenglei ttamhnak, nan sam phiarning te hna, an tthi nan hlawn te hna, nan thil nan thuam te hna ah khan nan i dawhnak cu a um a si lo. Nan i dawhnak cu nan chung muru ah a um awk a si i cu i dawhnak cu a tar kho lomi nemnak le daihnak lungthin, Pathian mithmuh i a sungbikmi thil a si kha a si. Pathian a rak i bochanmi nu hna cu, cu bantuk in an i dawhnak simi an si – an va le nawl ngaihnak ah khan an i dawhnak cu a si.

Hi Khrih dawhnak cu vawlei khuazakip ah kan aupi mi cu a si. Khrih ah aa dawhmi si ding ah i zuam hna usih.

Van Bawi Lian pa

Thla kan cam lai: Dawtu Pathian, nihin ni tiang lam na kan hruai caah kan i lawm. A hmasa bik ah pumpak pakhat cio i kan sualnak kan ngaithiam ko tiah kan in nawl. Kan tuah awk a simi kan tuah khawh lomi tampi a um; kan tuah lo awk kan tuahmi tampi zong a um. Kan ngaithiam. Kan tuah lo awk thil kha kan hrial khawh i, kan tuah awk a simi kha tlamtling tein kan tuah khawh nakhnga thazaang kan pe ko. Na thawngtha kan theih bantuk in nangmah ah aa dawhmi kan si cio nakhnga, thluachuah kan pe ko. A dam lomi hna caah thla kan cam. Sibawi ngan bik na si nak le zei zong a tuah kho tu na si nak an sin ah na phuang ko. A rauh hlan ah damnak hmuhter ko hna. Thong chungah a ummi kan u nau hna ca zong ah thla kan cam. Nangmah nih umpi hna law, a rauh hlan ah luatnak hmuhter ko hna. Khuami vialte an umnak cio ah nangmah nih umpi hna law, damnak an hmuh cio pinah, an riantuannak cio ah hlawhtlinnak a hmumi si ter ko hna. Anmah ca pinah midang ca tiangin a nung khomi siter ko hna. Kan Kawlram ah thlichia a hran ruangah harnak a tongmi le lungre thei vansang in aummi hna caah thla kan cam. Cun, khua lei ah tirawl an har ti thawng kan theih tikah kan lung re a thei. Bawipa, nangmah nih umpi ko hna. An herhmi ti rawl an i hmuh khawh nakhnga, nangmah nih bawm hram hna. Na fale pakhat cio zong, khuami lungre thei ngai in a ummi caah tha hnem santlai kan si ve nakhnga nangmah nih thazaang kan pe, thlua kan chuah ko. Midang caah nun hi nangmah nih na kan duh piakmi nun a si kha a thar in kan hngalh ter than ko. Hmun kip ram kip ah um hmanh usih law, nangmah hmun khat te ah kan in thangthat ti khawh caah kan i lawm. Atu bantuk in hmailei zong ah pehzul tein thawngtha bia kan hrawmti khawh nakhnga lam kan hruai ko. Na kan dawt caah kan i lawm. Kan Bawipa Jesuh Khrih min in thla kan cam, kan biakmi Pathian. Amen

No comments:

Post a Comment