Sunday, May 17, 2009

Khrih Thawhthannak cu Khrihfa Nun Chimtu

March 23, 2008

Thawhtthan Ni (Easter Sunday)

Donnak:
Pathian nih Thawhtthan caan zong dam tein, a kan phak ter tthan caah Amin thiang kan thangtthat. Khuami dam le lawm tein nan um cio nak ding ah thla kan in cam piak cio hna. Thau Internet Ministry a kan hruaitu Saya Thomas Cung Bik cu Chin Baptist Church, Dallas, Texas nih Thawhtthan hmanpi ding in an sawm i khual a tlawn lio a si. Tuan ah a kal i Mino sinah phung a chim cang. Thawhtthanni ah phung a chim tthan lai.

Nihin ah thawngttha a kan chimtu hi keimah Van Bawi Lian pa ka si. Kei nih cun Thau pastor ka si tiin ka ti peng ko. Khua dang mi nih an ka kawh ning ahcun Rev. Dr. C. Duh Kam an ka ti tawn. Khuami tampi kan sinah an phanh tikah ka nu le ka pa, ka ni le ka tang, ka pi le ka pu a kan ti mi an tam ngai cang i Nu Ci le kei cu kan i lawm ngai. Nan theih cia pah ko cang nain, ka rianttuan mi kong hi a thei fiang lo um sual ah keimah le keimah theihternak kaa tuah tthan lai. Phun dang in ka ruat hlah u. Nan pa le nih kan ttuanmi rian hi kan fa nau le nih pehzulh i zuam u ti kan duh hna caah a si. Keimah cu Chin Baptist Mission Church, Washington, DC ah kum thum chung pastor ka ttuan cang. Pathian nih rian tampi a ka pek. American Baptist Churches of USA (ABC USA) ah General Board Member a si. A fian deuhnak ah, American Baptist Churches kong a tawlreltu upa pakhat ka si ve. Kawlram mi lak in a ttuan hmasa bik ka si. ABC USA nih a tuahmi refugee bawmhnak "Burmese Refugee Task Force" ah member ka si. Chin Baptist Fellowship of America (CBFA) timi USA le Canada ram Laimi khrihfabu pariat hawikomhnak ah an hruaitu Executive Minister ka si. Lairam tthanchonak timi Chin Relief and Development Program ah Coordinator a si. Hi vialte ttuannak ah ka re a thei ngai. Nain, Lairam le Thau khua tthanchonak kong ka ruah ahhin thazang thar ka hmu tthan lengmang i ka retheih zong hi kan thanuamnak nih a tei ko. Ka tthawng chin lengmang in kaa ruat. Pathian thawng in kaa lawm kho peng. Thla ka cam piak ve u.

Phungchimnak:

Bible relnak: Cu pa nih cun “Nan thin phang hlah u. Vailam ah an tah mi Jesuh, Nazareth khua mi kha nan kawl ti ka hngalh. Sihmanhsehlaw hi ka ahhin a um ti lo – a tho cang! An vuinak hmun hi zoh hmanh u (Marka 16:6)

Sermon: Khrih Thawhtthannak cu Khrihfa Nun Chimtu

Khrih thawhtthannak kong cu Matthai, Marka, Luka le Johan thawngttha chung ah kan hmuh hna. Marka 16:6 chung ah hin Khrih cu thlan ah a um ti lo, a tho cang tiah a ti. Bible ttailtu hna nih Khrih hi AD 30 kum ah hin Vailam cungah an thah tiah an ttial caah Thawhtthan hi voi 1978 tluk kan hmang cang tinak a si. Zumtu kan caah Khrih a tho tthan cang tiah chim ahhin lungawttawm ding kan ngei ti rua lo tiah ka ruah.

Nihin ah kan i ruah ding mi cu Khrih Thawhtthannak hi kan caah zeitluk in dah sullam a ngeih ti hi a si. Kannih cu misual kan si. Khrih nih vailam cung ah a thihnak in khamh mi kan si. A thisen in kan sualnak cu a thian ter. Khrih cu thihnak nih a tei lo. Ni thum hnu ah a tho tthan. Hi Khrih Thawhtthannak in kannih zong kan thih hnu ah a tho tthan ve ding kan si. Keimah caah khuaruahhar bik in ka ruahmi cu “Zeizong vialte a tuah kho tu Pathian nih zeiruang ah dah hi tluk har in minung kan khamhnak hi a ser hnga?” ti hi a si.

Jesuh nih Lazaruh kha thihnak in a thawh ter lio ah, “Keimah hi thawhtthannak le nunnak cu ka si. Keimah a ka zum mi paoh cu a thih hmanh thi sehlaw a nung tthan lai” tiah a rak ti (Johan 11:25). Hi ah hin Jesuh Khrih cu thawhtthannak le nunnak a sinak kan hmuh cang. Jesuh nih Martha kha “Na tta cu a tho tthan lai” a ti. Martha nih cun ni hmanung bik thawhtthannak ah a tho tthan ding in aa ruah. Mari le Judah mi dang an ttah kha a hmuh hna tikah a hnarno a ttam i a lung a hno. Jesuh cu a ttap (Johan 11:35). Jesuh nih thlan khar lungpher pi kha an tthial piak hnu ah thlan chung ah a it mi Lazaruh cu aw thangpi in, “Lazaruh, ra chuak tuah” tiah a ti. Lazaruh cu a ruak puan zual le a kut le ke ttemnak he cun a hung chuak. Lazaruh cu thihnak in a tho tthan. Jesuh nih Lazaruh cu a hngilhmi tthangh in a tthangh ko.

Pathian cu zeizong thil ti kho tu a si. Khrih cu Pathian Fapa a si. Amah in zeizong vialte ser a sinak kan hmuh (Johan 1:3). Thihnak in Lazaruh zong a thawh ter ko ahcun kannih zong Vailamtahnak cung ah harnak ttuar lo tein a kan khamh kho hnga lo maw? Jesuh nih Thawhtthannak le Nunnak ka si a ti ko ttung. Good Friday le Thawhtthannak (Easter) cu kan herh ti hme maw? ti ding a si ko. Khrih nih Gethsemane Dum ah thla a cam lio ah, “Ka Pa, a si khawh ahcun hi hrai hi ka tthial piak ko,” tiah voithum tiang a ti (Matthai 26:39). A ttih tuk. Ton ding a ngamh lo. A thlan cu thisen in a luang. “Sihmanhsehlaw keimah duh mi cu si hlah seh, nangmah duh mi tu si ko seh,” tiah thla a cam. Thawhtthannak le nunnak a si mi Jesuh Khrih nih hi hrai hi hrial in kan nunnak le khamhnak cu a ser khawh ko ttung hnga, tiin ruah a fawi te.

Nain, Pathian nih aa tinhmi cu a tlolh bal lo. Vawlei ser hlan in Pathian thinlung ah cawkuang le vailamtah le thlan cu a cuang in aa ttial cang. Kan khamhnak caah a nunnak pek ding hrim in aa tiim. Pathian cu a chim long in a chim mi Pathian a si lo. A tuah hrimhrim in a tuah taktak mi Pathian a si. Israel mi hna zong Izip ram in Kanaan ram tiang ah an kalnak hi ni hleikhat lamkal long a si ko. Nain, “Minung hi rawl long in nun a si lo, Pathian ka in a chuak mi bia tu hi nunnak a si deuh” (Deuteronomi 8:3-4) ti hi an hngalh khawhnak hnga, kum 40 chung a hruai hna. Harnak phun kip a tuar ter hna.

Pathian nih a ka in zeizong vialte ser hmanh sehlaw, misual le nangmah khamhnak caah cun vailamtahnak le thawhtthannak tiang a phak lo ahcun aa din kho lo. A hlan in a ruah chih cang mi Pathian fapa a thihnak ding kong cu:

(1) Biathlam 13:8 chungah “vawlei ser hlan ah thah cia mi Tufa” tiin a ti.

(2) I Peter 1:18-20 chung ah “Santlai lo nan pupa nunphung in an luat ter tu hna cu zeidah a si kha nan hngalh. A rawk kho mi sui le ngun bantuk si lo in, nanmah luatnak man cu a sungmi thi, dotlak lo nak zeihmanh a ngei lo mi tufa thi bantuk, Khrih thi kha a si. Amah cu Pathian nih vawlei a ser hlan khan a thim cang i nangmah caah hi hmahnung bik caan ahhin a van langhter” tiah a ti.

Eve le Adam nih tukforhnak ah an tluk tik ah, Pathian nih rul (Sehtan) kha “Nangmah le nu cu nan i hua lai. Mi nih na lu kha rial an in zuam lai i nang nih an kedil kha cuk na zuam ve hna lai,” a ti (Genesis 3:15). Sehtan lu a rialtu ding cu minu chung in a chuak lai ti cu chim a si cang. A taktak in Khrih thihnak in Sehtan lu cu rial a si cang.

Vawlei sualnak a kalpitu, Pathian Tufa bel cu Pathian nih profet Isaiah ka in phuan a si bantuk in kan damnak caah vuak a tuar. Thihnak a tuar. An vuaknak vual in kan dam (Isaiah 53:4-5).

Kannih caah Thawhtthan hi zeitindah sullam kan ngeih ter?

Khrih cu thihnak in ni thum hnu ah teinak he a tho tthan. A kalnak lam cu a harbik mi lam a si. Thawhtthannak kong he pehtlai in kan hngalh khawh mi cu teitu si ding ah a awl mi lam kha zulh kan timh ding le kan i thim ding a si lo. Pathian hmanh nih a awl mi lam cu aa thim lo. Hrinthar mi ka si tiin awl zang tuk in um kha Pathian duhmi a si lo. Pawl nih cun “Khrih caah rianttuan thiah nan si tikah hin, a zumh lei long hi si lo in a ca i temh in ding zong a si chih” tiah a ti (Filipi 1:29).

Khrih caah temh in cu chim lo, Pathian thluachuahnak long hal lengmang i thawhlawm hna pek a hmang lo mi kan tam tuk. Mirang Bible ning in cun, “Nan cheuhra cheukhat in nan ka fir (you rob me), Minung nih Pathian hi fir awk a si maw?” tiah a ti (Malachi 3:8). Cheuhra cheukhat te hna kan pek lo mi hi Pathian tangka kuang hna hranhram lo in a bauh i a fir mi nan si tiin a kan ti. Khrihfabu a ngei mi nih thawhlawm kan pek khawh ning hi khuaruahhar a si. Kan khrihfabu CBMC hna hi 2007 kum ah Pathian sinah $183,000 kan pek. Pathian thluachuah zong tampi kan dong chin lengmang lai tiah ka zumh. Kan khuami hi Khrihfabu ngei lo in a ummi kan tamtuk caah Pathian chaw pek nak ding hmun kan ngei lo. Kan hngal lo. Pathian kha a fir (rob) mi kan tam. Hi ruangah Thaumi kan tthancho lo nak ding pakhat a si. Biatak in ruah kan cu cang.

Vawlei cungah harnak a tuar ngam mi hna hi hruaitu minthang an si tawn. USA president lakah minthangbik President Abraham Lincolh hna hi sifak tein a tthang mi, inn chia te chungah a um in a tthang ve mi a si. Harnak a tuar ngam ruangah hi tluk minthang ah aa chuah. South Africa ah President Nelson Mandela nih harnak a tuar ngam ruang ah Minak a si nain, Mirang lakah president tiang a cang kho. Noble Prize tiang a hmu kho mi pa asi. Harnak tuar bu in teitu le thluachuah hmuh hi Pathian nih a kal mi lam a si.

Thawhthan ni ah kan theih cio ding ah chim ka duh bik mi cu Pathian nih awl tein kan khamhnak caah rian a ttuan lo bantuk in, khrihfa kan si hnu ah ka hrinthar cang ti men in um sawh ding kan si lo. A thotthan i teinak a hmu kho mi thlarau ngeih kan hau ve. Bawipa ram caah dir hna usih. Thlarau in tho usih. Pumsa zong in thluachuah tampi kan dong lai. Thawhtthan lunglawmhnak nan cungah um ko seh! Amen.

Thlacamnak:
Cungnungbik kan Pa le kan Pathian, kan khamhnak caah thihnak fakbik tuar in teinak he na thawhtthannak ni le caan hna dam tein na kan phak ter caah kan lung aa lawm. Na min kan thangtthat. Bawipa, na bia thiang kan theih bantuk in, nang nih cun kan khamhnak caah lam awl naa thim lo. A har bik mi Vailamtah lam kha na zulh hnu long ah teinak he a tho tthan mi Pathian na si. Kannih ve zong nih kan nun chungah harnak a tuar ngammi, nangmah caah ngeihchiah chawva he aa pumpe ngam mi kan si ter law, na thiang thlarau in lam kan hruai.

Dawtu Pathian, kan u le kan pa a si mi na fapa Sangpuipa caah thla kan cam. Na rianttuan ding ah tamtuk aa nganh rih. Khuaruahharnak damnak cu a cung ah tlunter ko sawh. Na tthawnnak kut in tawng law, thazang thar pe ko.

Malaysia ah a ummi thawng ah siseh, ramdang kal awk ah aa tiim lio mi hna caah thla kan cam. Bawipa, nang nih thawng chung in luatnak pe hram kho hna. Palik le ralkap kut chung in veng hna law, luatnak pe hna. Ram khat khat ah dornak hmun ruahpiak ko hna. Ram kip ah aum mi kan fanau le caah thla kan cam. Sehtan kut chung in luatnak pe hna. Zudin le rithainak vialte chung in khamh hna. Na dawtnak hngalh ter hna law, nangmah caah a nung ngam mi seino zumtu ttha si ter ko hna.

Kan sualnak kan ngaih thiam. Thihnak in a thotthan mi kan Bawipa Jesuh Khrih min in, thla kan cam. Amen.

Van Bawi Lian pa

No comments:

Post a Comment