September 07, 2008
Nai cu ka umnak lei ah ruah fak deuh in a sur, thli a hrang pah i, ka umnak ah internet kan hmang kho lo. Ninga zaan in atu tiang ka inn ah internet ka ngah lo. Atu ceo hi ka sianginn ah ka ra i, email ka chek. Tuzarh sermon zong kan kua kho manh hna lo. Tuzarh i, CIM ah kan pa Rev. Dr. C. Duh Kam nih a chimmi tu ka rinh. A tanglei hi a si. Thawngtha a kan chimtu ka pa Duh cungah tampi kan i lawm.
Bible relnak: Kei cu Khrih he a vailamtahnak ah khan thah ka si cang. Cu caah a nungmi cu keimah kha ka si ti lo, ka chung i a ummi Khrih tu hi a si deuh. A tu i ka nun mi nunning hi, a ka daw i ka ca i a nunnak a pe mi Pathian Fapa zumhnak thawng in ka nung. Pathian vel cu pakpalawng ah ka ser lai lo. Pathian le minung i remnak cu Nawlbia thawng in a si ahcun, Khrih cu pakpalawng ah a thi tinak a si hnga (Galati 2:19b-21).
Biahmaitthi:
Ruah lo piin, Pathian Thawngttha chimnak caan ttha ka hmuh caah kaa lawm. Caan a petu cungah lawmhnak langhter ka duh fawn. Ka thinlung ah a chuak ttheu tawn mi chim ko ning law: “Pathian nih nihin zumtu hna hi zeitindah a kan hmuh hnga? A lung a si ve hnga maw?” A hopaoh nih kan baumi le baunak cu a um ko ti hi kan ruah cio ttheu lai. Kan baubikmi cu Khrih nunzia hi a si ko. Lamkaltu Paul nih Galati cakuat ah tampi a kan cawnpiak.
Galati mi hna sinah cawnpiaknak dang le Paul cawnpiaknak:
Galati khrihfa mi hna lak ah cawnpiaknak a leng mi cu “Pathian he i rem nan duh ahcun Moses Nawlbia kha nan zulh hna awk a si” ti hi a si. Paul nih “Pathian he kan i remnak cu Amah kan zumhnak thawng lawng in a si” tiah a cawnpiak hna. Efesa cakuat chung zong ah “Nannih cu vel an ngeih hna caah an khamh hna i khamhnak nan hmuh cu amah nan i bochan caah a si. Khamhnak nan hmuh mi cu nanmah tuahmi a si lo. Pathian laksawng a si” tiah a ti (Efesa 2:8).
Laimi Khrihfa nih kan uarmi cawnpiaknak le kan baumi nunzia:
1. A cunglei cawnpiaknak Pathian vel kong hi Laimi zumtu hna nih kan uar bik mi a si. Nawlbia zulhnak le tuahnak in Khamhnak kan hmu kho lo tiah kan chim lengmang. Paul nih a kan cawnpiak mi zong a si. Hi lio ah Nawlbia zulhnak in khamhnak kan hmu timi cawnpiaknak a um caah Paul nih Pathian vel le zumhnak kong cu fakpiin a dirpi. Mi tampi nih kan i tlaih cio. Hi ruangah khrihfa nunzia cawnpiaknak ah kan tlolh mi a um. Pathian velngeihnak kong kan kan ruah lio ah kan theih chih duh tawn lo mi a um rih. Cu cu Jesuh Khrih nih “Moses Nawlbia hna le profet hna cawnpiaknak kha hrawh awk ah a ra tiah ka ruat hlah u . . , tlinter awk tu ah ka ra” (Matthai 5:17) tiah a chimmi bia hi a si. Paul cawnpiaknak kha biapi tuk in kan lak i Khrih cawnpiaknak kha kan ruat ti lo. Hi Paul cawnpiaknak cu khrihfa ah kan cannak a si. Khrih cawnpiaknak cu Nawlbia zong kan zulh khawh ding tiang in nunzia kong cawnpiak a si kan ti ko lai. Khrihfa nun a si. Hrintthannak tiang cawnpiaknak cu a ngakchia ngai rih. Semmawng nun a si. Hi cawnpiaknak ah Laimi zumtu tampi hna cu kan taang. Kar hlan aa tim lo mi kan um hn a. Khrih cawnpiaknak cu nutling le patling dirhmun ah a kan chia kho mi cawnpiaknak a si.
Zumhnak in hrintthannak le khamhnak kan hmu timi cawnpiaknak ah kan taang. Khrih nun cawnpiaknak lei ah kal kan i harh. Kum hra bu tam ngai chung hi Lairam ah thawngttha chimthiam hna zong nih Khrih khamhnak le hrintthannak kong hi a kan cawnpiak tam bik. Khrihfa nunzia kong hi thuk deuh in a kan kalpi lo. Pastor cheu khat nih Khrihfa nunzia le Nawlbia kong an kan cawnpiak tikah hrintthannak le thlarau kong an chim lo, tuahnak in khamhnak hmuh ding in a kan cawnpiak tiin a ruatmi kan um ve tawn. Zumhnak kong cawnpiaknak cu kan duh nain, tuahnak kong cawnpiaknak cu kan caah rawl hak ah a cang. Hrintthannak le Khrihfa nunzia cawnpiaknak hi aa tluk tein kan herh veve tiin kan ruat cio dek maw?
2. Cawnpiaknak kan uar mi pakhat cu: Eden dum ah minung sualnak (Genesis 3) kong hi a si. Minung cu kan sual dih, a thiammi kan um lo. Nain, sualnak kong cawnpiaknak ah kan theih duh tuk lo mi an um ve. Cu hna cu a tanglei hi an si:
1975 in nihin 2008 tiang ah Laimi lak ah a lar mi cawnpiaknak cu Minung sualnak (Adam le Eve sualnak) le hrintthannak a si. Hrintthannak cu Pathian zumhnak a si. Tu lio chan ah muisam dang deuh in cawnpiak a si caah hlan deuh khrihfa mi hna zumhnak he a dang mi ko a lo. Pathian zumhnak veve an si. Aa khat ko. Sualnak hrampi kong cu kan chim uar nain, a cunglei nunzia sualnak pali hi zei ah kan rel lo bantuk a lo. Nu he duhning in ih zau le rit ngai bu zong in sualnak hrampi kong kha chim thiam ngai ah cun a pawi tuk lo bantuk in hmuh mi caan ah kan um. Laimi khrihfa nuncan ziaza ttha hna an zawr deuh in kan ruat dek maw?
Minung sualnak hrampi kong cu Pathian sin in kan tlaunak a si. Pathian sin in kan tlau ti hi cu khrihfa zumtu kan caah kan theology a si dih. Nunzia sualnak pali hna hi kan tuah cuahmah bu in sualnak hrampi kong hi kan chim thiam ngai ruang ah thil ttha lo ngai a chuak kho. Nunzia sualnak hna hi mit he aa rem bantuk an lo. Hna in theih ah a suarhaar ti lo. Pawi ah kan chia ti lo. A theipar cu tamdeuh in kan din. Kan ri deuhdeuh cang. Nu le pa zong duhning paoh in kan tlawng. A chia le a ttha a kan chimtu phung nawlbia kha kan ngeih ti lo caah zeitipaoh in k huasak hi a rem bantuk in kan lak ah a lang cang. Khrihfa nunzia cu a rawk cuahmah.
Paul nih a nunpi mi Khirh Nunzia:
Paul nih Galati mi hna kha “A tu i ka nunmi nunning hi a ka daw i ka ca i a nunnak a pe mi Pathian Fapa zumhnak in ka nung” a ti. Paul cu Jesuh Khrih zumhnak in a nung. A nunnak cu Khrih vailamtahnak ah khenh chih a si. A nunnak cu Pathian vel nih a uk. Pathian vel nih a nunnak a ser. Pakpalawng ah ka ser lai lo tiah a ti.
Moses Nawlbia cu khamhnak caah hriamnam a si lo nain, Paul nih cun nunnak caah a hman khawh. Nawlbia le phung he aa tlak ning in a nung kho. Jesuh Khrih nih a chim bantuk in, Nawlbia le Profet hna cawnpiaknak kha tlintertu a si.
Kan nunpi ve awk ah Khrih nunzia:
Laimi pumpak cio nih khrih nunzia cu kan herh taktak. Jesuh Khrih zumhnak (hrintthannak) in hram kan thok ve a hau. Zumhnak ah biatak nak a ngei kho lo mi nih kan nunnak hi ruah tthan a hau. Kan baumi a um ko ti hi theih le hngalh tthan kan hau. Vailam cung ah thihnak fak bik in kan khamhnak a sertu Khrih vel le dawtnak cu kan theih tthan a hau. Hi khrih hi kan lungthin chung ah a nun taktak ahcun nunzia sualnak pali hna hi a tei kho tu kan si lai. Khrih nunzia ngei tu kan si lai. Pathian ttihzahnak hi kan thinlung ah a cua ng lai. Pathian muisam keng in sermi minung hawi hna kha ttihzah le upatnak a pe kho mi kan si lai. Kan ral nganbik zu le ritnak sivai hna cu kan tei khawh cang lai. Thianghlim tein nunnak kan ngei lai.
Paul nih Galati cakuat chung in a kan cawnpiak bantuk in Pathian sin in kan hmuh mi Khrih nunnak thlarau cu thei kan tlai ve lai: dawtnak, lawmhnak, daihnak, lungsaunak, zangfahnak, tthatnak, zumh awk tlak mi sinak, toidornak, le mah le mah i tel khawhnak (Galati 5:22). Khrih dawtnak in hi thlarau thei vialte hi an tlai.
Biakawmnak:
Hi khrih nunzia hi kan ngeih khawh nak hnga, Pathian sin ah thinlung pe hna usih. Kan ei khawh lo mi cawnpiaknak rawl hak zong kha ei i tiim usih. Hi khrih nunzia nih kan miphun a dawhter lai. A rim a hmui ter lai. Pumpak cio kan caah nun sunglawi a si kho ve lai. Pathian nih thluachuahnak kan pek piak seh!
Nai cu ka umnak lei ah ruah fak deuh in a sur, thli a hrang pah i, ka umnak ah internet kan hmang kho lo. Ninga zaan in atu tiang ka inn ah internet ka ngah lo. Atu ceo hi ka sianginn ah ka ra i, email ka chek. Tuzarh sermon zong kan kua kho manh hna lo. Tuzarh i, CIM ah kan pa Rev. Dr. C. Duh Kam nih a chimmi tu ka rinh. A tanglei hi a si. Thawngtha a kan chimtu ka pa Duh cungah tampi kan i lawm.
Bible relnak: Kei cu Khrih he a vailamtahnak ah khan thah ka si cang. Cu caah a nungmi cu keimah kha ka si ti lo, ka chung i a ummi Khrih tu hi a si deuh. A tu i ka nun mi nunning hi, a ka daw i ka ca i a nunnak a pe mi Pathian Fapa zumhnak thawng in ka nung. Pathian vel cu pakpalawng ah ka ser lai lo. Pathian le minung i remnak cu Nawlbia thawng in a si ahcun, Khrih cu pakpalawng ah a thi tinak a si hnga (Galati 2:19b-21).
Khrihfa Nunzia
Biahmaitthi:
Ruah lo piin, Pathian Thawngttha chimnak caan ttha ka hmuh caah kaa lawm. Caan a petu cungah lawmhnak langhter ka duh fawn. Ka thinlung ah a chuak ttheu tawn mi chim ko ning law: “Pathian nih nihin zumtu hna hi zeitindah a kan hmuh hnga? A lung a si ve hnga maw?” A hopaoh nih kan baumi le baunak cu a um ko ti hi kan ruah cio ttheu lai. Kan baubikmi cu Khrih nunzia hi a si ko. Lamkaltu Paul nih Galati cakuat ah tampi a kan cawnpiak.
Galati mi hna sinah cawnpiaknak dang le Paul cawnpiaknak:
Galati khrihfa mi hna lak ah cawnpiaknak a leng mi cu “Pathian he i rem nan duh ahcun Moses Nawlbia kha nan zulh hna awk a si” ti hi a si. Paul nih “Pathian he kan i remnak cu Amah kan zumhnak thawng lawng in a si” tiah a cawnpiak hna. Efesa cakuat chung zong ah “Nannih cu vel an ngeih hna caah an khamh hna i khamhnak nan hmuh cu amah nan i bochan caah a si. Khamhnak nan hmuh mi cu nanmah tuahmi a si lo. Pathian laksawng a si” tiah a ti (Efesa 2:8).
Laimi Khrihfa nih kan uarmi cawnpiaknak le kan baumi nunzia:
1. A cunglei cawnpiaknak Pathian vel kong hi Laimi zumtu hna nih kan uar bik mi a si. Nawlbia zulhnak le tuahnak in Khamhnak kan hmu kho lo tiah kan chim lengmang. Paul nih a kan cawnpiak mi zong a si. Hi lio ah Nawlbia zulhnak in khamhnak kan hmu timi cawnpiaknak a um caah Paul nih Pathian vel le zumhnak kong cu fakpiin a dirpi. Mi tampi nih kan i tlaih cio. Hi ruangah khrihfa nunzia cawnpiaknak ah kan tlolh mi a um. Pathian velngeihnak kong kan kan ruah lio ah kan theih chih duh tawn lo mi a um rih. Cu cu Jesuh Khrih nih “Moses Nawlbia hna le profet hna cawnpiaknak kha hrawh awk ah a ra tiah ka ruat hlah u . . , tlinter awk tu ah ka ra” (Matthai 5:17) tiah a chimmi bia hi a si. Paul cawnpiaknak kha biapi tuk in kan lak i Khrih cawnpiaknak kha kan ruat ti lo. Hi Paul cawnpiaknak cu khrihfa ah kan cannak a si. Khrih cawnpiaknak cu Nawlbia zong kan zulh khawh ding tiang in nunzia kong cawnpiak a si kan ti ko lai. Khrihfa nun a si. Hrintthannak tiang cawnpiaknak cu a ngakchia ngai rih. Semmawng nun a si. Hi cawnpiaknak ah Laimi zumtu tampi hna cu kan taang. Kar hlan aa tim lo mi kan um hn a. Khrih cawnpiaknak cu nutling le patling dirhmun ah a kan chia kho mi cawnpiaknak a si.
Zumhnak in hrintthannak le khamhnak kan hmu timi cawnpiaknak ah kan taang. Khrih nun cawnpiaknak lei ah kal kan i harh. Kum hra bu tam ngai chung hi Lairam ah thawngttha chimthiam hna zong nih Khrih khamhnak le hrintthannak kong hi a kan cawnpiak tam bik. Khrihfa nunzia kong hi thuk deuh in a kan kalpi lo. Pastor cheu khat nih Khrihfa nunzia le Nawlbia kong an kan cawnpiak tikah hrintthannak le thlarau kong an chim lo, tuahnak in khamhnak hmuh ding in a kan cawnpiak tiin a ruatmi kan um ve tawn. Zumhnak kong cawnpiaknak cu kan duh nain, tuahnak kong cawnpiaknak cu kan caah rawl hak ah a cang. Hrintthannak le Khrihfa nunzia cawnpiaknak hi aa tluk tein kan herh veve tiin kan ruat cio dek maw?
2. Cawnpiaknak kan uar mi pakhat cu: Eden dum ah minung sualnak (Genesis 3) kong hi a si. Minung cu kan sual dih, a thiammi kan um lo. Nain, sualnak kong cawnpiaknak ah kan theih duh tuk lo mi an um ve. Cu hna cu a tanglei hi an si:
- moral sins (nuncan ttha lo): nu le pa sualnak (hlawhhlannak), a thurhnawm mi thil, le a dawhcah lo mi thil tuahnak (Galati 5:19b);
- religious sins (biak sualnak): siasal biaknak le dawih le eih te hna (Galati 5:20);
- social sins (minung hawi cung sualnak): pakhat le pakhat i ralnak, i dohnak, hnahchuahnak, thinhunnak, mah zawn lawng ruahnak, tthennak, ziarngeihnak (Galati 5:20-21);
- sins of intemperance (mah le mah i teikhawh lo nak): zurit le aukhuan mawlhtamh (Galati 5:21).
1975 in nihin 2008 tiang ah Laimi lak ah a lar mi cawnpiaknak cu Minung sualnak (Adam le Eve sualnak) le hrintthannak a si. Hrintthannak cu Pathian zumhnak a si. Tu lio chan ah muisam dang deuh in cawnpiak a si caah hlan deuh khrihfa mi hna zumhnak he a dang mi ko a lo. Pathian zumhnak veve an si. Aa khat ko. Sualnak hrampi kong cu kan chim uar nain, a cunglei nunzia sualnak pali hi zei ah kan rel lo bantuk a lo. Nu he duhning in ih zau le rit ngai bu zong in sualnak hrampi kong kha chim thiam ngai ah cun a pawi tuk lo bantuk in hmuh mi caan ah kan um. Laimi khrihfa nuncan ziaza ttha hna an zawr deuh in kan ruat dek maw?
Minung sualnak hrampi kong cu Pathian sin in kan tlaunak a si. Pathian sin in kan tlau ti hi cu khrihfa zumtu kan caah kan theology a si dih. Nunzia sualnak pali hna hi kan tuah cuahmah bu in sualnak hrampi kong hi kan chim thiam ngai ruang ah thil ttha lo ngai a chuak kho. Nunzia sualnak hna hi mit he aa rem bantuk an lo. Hna in theih ah a suarhaar ti lo. Pawi ah kan chia ti lo. A theipar cu tamdeuh in kan din. Kan ri deuhdeuh cang. Nu le pa zong duhning paoh in kan tlawng. A chia le a ttha a kan chimtu phung nawlbia kha kan ngeih ti lo caah zeitipaoh in k huasak hi a rem bantuk in kan lak ah a lang cang. Khrihfa nunzia cu a rawk cuahmah.
Paul nih a nunpi mi Khirh Nunzia:
Paul nih Galati mi hna kha “A tu i ka nunmi nunning hi a ka daw i ka ca i a nunnak a pe mi Pathian Fapa zumhnak in ka nung” a ti. Paul cu Jesuh Khrih zumhnak in a nung. A nunnak cu Khrih vailamtahnak ah khenh chih a si. A nunnak cu Pathian vel nih a uk. Pathian vel nih a nunnak a ser. Pakpalawng ah ka ser lai lo tiah a ti.
Moses Nawlbia cu khamhnak caah hriamnam a si lo nain, Paul nih cun nunnak caah a hman khawh. Nawlbia le phung he aa tlak ning in a nung kho. Jesuh Khrih nih a chim bantuk in, Nawlbia le Profet hna cawnpiaknak kha tlintertu a si.
Kan nunpi ve awk ah Khrih nunzia:
Laimi pumpak cio nih khrih nunzia cu kan herh taktak. Jesuh Khrih zumhnak (hrintthannak) in hram kan thok ve a hau. Zumhnak ah biatak nak a ngei kho lo mi nih kan nunnak hi ruah tthan a hau. Kan baumi a um ko ti hi theih le hngalh tthan kan hau. Vailam cung ah thihnak fak bik in kan khamhnak a sertu Khrih vel le dawtnak cu kan theih tthan a hau. Hi khrih hi kan lungthin chung ah a nun taktak ahcun nunzia sualnak pali hna hi a tei kho tu kan si lai. Khrih nunzia ngei tu kan si lai. Pathian ttihzahnak hi kan thinlung ah a cua ng lai. Pathian muisam keng in sermi minung hawi hna kha ttihzah le upatnak a pe kho mi kan si lai. Kan ral nganbik zu le ritnak sivai hna cu kan tei khawh cang lai. Thianghlim tein nunnak kan ngei lai.
Paul nih Galati cakuat chung in a kan cawnpiak bantuk in Pathian sin in kan hmuh mi Khrih nunnak thlarau cu thei kan tlai ve lai: dawtnak, lawmhnak, daihnak, lungsaunak, zangfahnak, tthatnak, zumh awk tlak mi sinak, toidornak, le mah le mah i tel khawhnak (Galati 5:22). Khrih dawtnak in hi thlarau thei vialte hi an tlai.
Biakawmnak:
Hi khrih nunzia hi kan ngeih khawh nak hnga, Pathian sin ah thinlung pe hna usih. Kan ei khawh lo mi cawnpiaknak rawl hak zong kha ei i tiim usih. Hi khrih nunzia nih kan miphun a dawhter lai. A rim a hmui ter lai. Pumpak cio kan caah nun sunglawi a si kho ve lai. Pathian nih thluachuahnak kan pek piak seh!
No comments:
Post a Comment