Wednesday, July 15, 2009

Pathian Sinah Lomhnak Chim Hna Usih

Thau Internet Ministry Caan Hmannak
January 18, 2009

Pathian kan sinah a um ko. Zei bantuk thil kan ton hmanh ah kan sinah Pathian a um. Kan Pathian hi thangthat awk tlak, zungzal a nungmi Pathian a si. Cucu nihin thawngtha i hrawmtinak caan kan hmuh thanmi nih fiang tein a langhter. Kan thinlung timhtuahnak le thlacamnak ngei buin thawngtha bia i hrawmtinak ah lut hna usih tiah kan sawm hna.

Thla kan cam lai: Nihin tiang a kan zohkhenhtu, a kan dawtu Pathian, na cungah kan i lawm. Kan sualpalhnak kan ngaithiam ko tiah kan in nawl. Nanmah an lawmhter tu na fale kan si khawh nakhnga thinlung thar kan pe. Kan nunnak uktu dingah nangmah a thar in kan in sawm. Nangmah nih 2009 chung ah kan kalpi rih law, kan zohkhenh rih ko. Kan herhmi aa dang cio. Kan herhning hoih cio in thluachuahnak kan pe ko ti zong thla kan cam. Dr. Hai Vung Lian te chung rosung laksawng fapa te na pek than hna caah kan i lawm. Hanna nu zong dam tein le tluang tein nau na ngeihter caah kan i lawm. Fapa te Elijah Vel Nei Lian hi nangmah nih lunun ngandamnak le thluachuahnak pe ko tiah thla kan cam. Nihin na fanu hmangin kan theih dingmi na thawngtha bia zong, kan zapi caah thazaang thar a kan petu ah canter ko, thlua kan chuahpiak ko. Kan nunnak kan caan kan sining vialte nanmah sinah kan ap i, na duh bangin lam kan hruai ko tiah, kan Bawipa Jesuh Khrih min in thla kan cam. Amen.

Kan zapi ZBC hla No. 132 kan sa hna lai. A si khomi nih cun nan aw chuah bakin rak sa ko ulaw ti zong sawm kan duh hna.

Holh In Ka Chim Kho Lo
Jesuh Keimah a ka dawt ca
Vailamtahnak kha a huah cang
Keimah tlanh awkah dawtnak kha
Holh in ka chim kho lo.

Nolhnak:
Bawi Jesuh dawtnak a vel kha
Ka hmurka in ka chim kho lo
Amah a dawtnak a tam ca’h
Holh in ka chim kho lo.

Keimah ka lu nunter awkah
Ngaihchiat sifahnak kha a huah
Hling luchin an chinh luchin ah
Sifah ka chim kho lo.

Ka Bawipa hnangamnak ka hmuh
Pathian sinin a ka halpiak
Thisen sung in a ka tlanh cang
Holh in ka chim kho lo.

A ka naih tikah kaa lawm i
Dinhnak tha kha a ka pek ko
Ruahchannak a ka pekmi kha
Holh in ka chim cawk lo.

Nihin thawngtha a kan chimtu cu Pi Mah Cin (Sangpui nu) a si. Caan kan thiah tikah lunglawm tein a kan cohlan pinah nihin ah caan zong a kan hmanpiak tikah kan i lawm hringhran. Atu cu ka nu Sangpui nu nih caan a hmannak a si cang lai:

Pathian Sinah Lomhnak Chim Hna U Sih
( Salm 50:23)

Biaihmaithi: Kanmah thil ti khawhnak le thatnak ruangah si loin a kan ser i a kan dawtu kan Pathian lamhruainak thawngin 2009 chungah kan hung luh khawh caah caan tha le damnak a kan petu kan Pathian cungah lomhnak bia chim hna usih. Pathian nih a kan dawtnak le a kan thluachuahnak hi rel thiam hna usih law Bawipa min thangthat hna usih. Tutan ah phungchimnak caan ka hmuh caah kai lawm hringhran i Pathian zong ka thangthat. Ka chim duhmi a tlangpi cu “Pathian sinah Lomhnak Bia Chim hna usih” ti a si lai. Baibal ca kan rel hna lai.

Salm 50: 23: “Lomhnak chim hi keimah upat thawinak cu a si. Ka nawl a ngaimi cu ka khamh hrimhrim hna lai” a ti.

Salm cauk kan zoh tikah Pathian sinah lunglomhnak bia hla in an phuahmi tampi kan hmuh hna. Salm 148 a tialtu nih “Minung nih Pathian sinah thangthat le lomhnak biachim lawng hmanh kha a za lo i fing le tlang, thing le ram hna le saram dihlak le a sermi thil vialte kha Bawipa cu thangthat dingin a fial hna. Cucaah Khrihfami kan nunnak ahhin Pathian sinah lomhnak biachim le thangthat cu a biapi tukmi a si. Voi tampi cu kanmah thil ti khawhnak le fimnak hna kan i rinh tawn i Pathian sinah lomhnak biachim kan philh sual tawn.Cucaah kum thar chung kan hung luh tikah hin Pathian sinah lomhnak biachim a biapitning kong hi chim ka duh khunnak a si.

A cunglei Baibal kan relmi Salm 50:23 ah khan, “Pathian nih lomhnak biachim cu keimah upat thawinak a si” a ti. Israel miphun ral an tei tikah lomhnak bia an chim tawn. Cun rawl an tuan tikah Pathian thluachuahnak kha rel in lomhnak bia an chim. Izip ram sal an cannak in an luat tikah lanhtak puai nganpi an tuah i an miphun ningin Pathian sinah lomhnak bia an chim. Cun pumpak in siseh, innchungkhar in siseh, an miphun ningin siseh lomhnak biachim hi biapi ngai ah an ruah.

Kannih zong kum 2009 chungah kan hung luh tikah kan pumpak in siseh, kan chungkhar cio in siseh a tanglei bantukin lomhnak bia chim hna u sih ti ka duh.

1) Nunnak le Damnak: Kum 2008 chungah thlan mual ah a kan liamtakmi chungkhar kan um hna lai. Zawtnak le dam lonak ruangah lungrethei le lung dong in a ummi chungkhar zong kan um hna lai. A cheu cu ngandam tein kum a chuakmi zong kan um hna lai. Zeitikhmanh ah a kan philh bal lomi kan Pathian nih ngaih a chiami le lungre a theimi hna cungah daihnak le hnangamnak kan pe cio ko seh ti hi ka thlacamnak a si. Kum 2009 chung kan hung luh tikah zeibantuk dirhmun kan phak zongah Pathian sinah lomhnak biachim i zuam hna u sih ti ka duh. Kannih innchungkhar zong Sangpui pa mualpho ngai in damlonak a phak ruangah khuami le dawtu vialte lungrethei tukin kan in tuah dih hna. Thla nan kan campiaknak thawngin Pathian nih a nunnak a kan pehpiak caah kan lunglomhnak hi kan ka in kan chim khawh lo tiangin a ngan. Hla phuahtu nih “Bawi Jesuh dawtnak a vel kha ka hmurka in ka chim kho lo” a ti bantukin kan innchungkhar cungah a hmaan tuk. Nunnak le damnak hi kanmah tuah khawhmi a si lo. Pathian laksawng a si. Cucaah kan dihlak in Pathian nih nunnak le damnak a kan pekmi cungah Bawipa sinah kan lungthin tak tein lomhnak bia chim hna u sih.

2) Riantuan Khawhnak le Kawlhawl Khawhnak: Pathian lamhruainak thawngin khuami hna ram tha ah mi tampi nan phan kho hna. Pathian nih damnak an pek hna i nan tawk cio in riantuan khawhnak le kawlhawl khawhnak nan ngei hna. Nan chungkhar cio nunnak lawng si loin khua leiah nan kaltakmi chungkhar cio kha nan hun bawmh hna. Kan i lawm hringhran. Atu lio ah Mautam ruangah paamnak fak ngai a um. Cun Kawlram ah Nargis thlichia ruangah minung tam tuk an thih pinah inn ngei loin mi tam tuk an um. Ram chung ram leng hmun kip in bawmhnak a phunphun an pek hna. Hi bantuk harnak Kawlram chungah um ko hmanh sehlaw kan khuami le tlangmi caah nan ti khawh tawk cio in nan hun i zuam i mualpho lo tein nan hun khamh hna i kan i lawm hringhran. Hi bantuk caan chia lioah hin riantuan khawhnak le kawlhawl khawhnak hna rak um hlah seh law mual kan pho tuk hnga. Cucaah riantuan khawhnak le ram tha hna nan phak khawh hi Pathian sinah dong loin lomhnak chim kan herh ko.

3) Chungkhar cio nih Thluachuah Rel Thiam hna u sih: Pathian dawtnak hi kan ruah setmat lo ahcun kan thei kho lo. Hla phuahtu nih “Thachin pakhat hnu pakhat rel law Pathian nih tampi an pek kha na hngalh lai” a ti. Hi tluk in a kan dawtu kan Pathian sinah lomhnak bia kan chim lawng si loin amah duhnak zulh in nun khawh kha i zuam a herh. Chungkhar cio nih nu le va kar lakah siseh, ulenau nule pale fale karlak ah siseh i daw cikcek tein kan nun a hau. Pathian kan zumhnak kha kan inchungkhar cio ah a tak in kan nunnak ah langhter awk a si. Chungkhar kan i dawt khawh ahcun kanmah he aa pehtlaimi hna le kan Khrihfabu chung zongah dawtnak a um kho. Kan pumpak nunnak ah Pathian dawtnak thei in lomhnak biachim bu in nun thiam a herh. Innchungkhar cio nih Pathian lamhruainak cungah lomhnak bia chim in pakhat le pakhat kan i dawt chin a herh. Chungkhar cio nih Pathian dawtnak kan theih i pakhat le pakhat kan i dawt khawh ahcun van ram nun kha nihin kan nunnnak ah kan teh khawh lai. Salm catialtu nih Pathian sinah lomhnak biachim le a min thangthat cu a ngol in ngol awk a si lo zia kha hitihin kan hmuh:

Pathian cu zungzal in ka lomh lai,
Amah thangthat cu a ngol in ka ngol lai lo;
A tuahmi thil ruangah khan Bawipa cu ka thangthat lai. . .,
Bawipa lianhngannak cu chim ti u sih law,
A min thiang cu thangthat ti hna u sih. (Salm 34:1-3)
Bawipa cu zeitluk in dah a that ti kha,
Nanmah tein va kawl cio hmanh u (Salm 34:8).

A cunglei Baibal kan relmi Salm 50:23 ah khan “Ka nawl a ngaimi cu ka khamh hrimhrim hna lai” a timi kan hmuh. David sin zongah raithawinak nakin toidornak le nawlngaihnak ka duh deuh a ti. Pathian nih tuah hna seh ti a kan duhmi tuah hi thluachuahnak a si. Deuteronomy 28:1 chungah, “Bawipa na Pathian aw kha nan ngaih i nihin ah kan pekmi hna nawlbia vialte cu tha tein nan tuah ahcun vawleicung miphun vialte hna cungpi ah khin Bawipa nan Pathian nih an chiah hna lai” ti kan hmuh. Pathian duhnak tuah le a nawl kan ngaih hi Pathian sinah lomhnak bia kan chim a si. Atu lioah vawleicung sipuazi a tlak tuk caah harnak a tongmi tampi kan um lioah hin lung dong lo tein kan sining dihlak tu amah Pathian sinah ap in thlacamnak he thazang la cio hna u sih.

Biatlang kawmnak: Kum 2009 hi kan caah lomhnak biachim kum si seh. Pathian sinah lomhnak a chim bal lomi kan um sual ahcun chim ti hna u sih. Salm catialtu nih “Amah thangthat le lomhnak biahcim cu a ngol in ka ngol lai lo” a ti bantuk le mithiang Paul nih, “Zeibantuk thil nan ton hmanh ah Bawipa ah i lawm ko u” a ti bantukin a kan dawtu le thluachuahnak a kan petu Pathian cungah lomhnak bia chim in thangthat ti hna u sih tiah kan sawm hna.

Pi Mah Cin
Yangon

No comments:

Post a Comment