Tuesday, July 14, 2009

Xhuma Xhumae

May 25, 2008

Zarh kar khat chung lam a kan hruaitu kan Pathian a min kan thangthat. Thawngtha hrawmti dingin a chuak khomi nan cungah kan i lawm. Zei bantuk thil kan ton hmanhah Pathian he cat lo tein aa pehtlaimi kan si ding a biapi ngai. Thla zong fak piin cam hna usih.

Thla cam hna usih: Dawtu Pathian, na cungah kan i lawm. Kan nunnak ah thil tha tampi na kan pek. Harnak kan ton tik zong ah tei khawh nak na kan pek caah kan i lawm. A hmasa bik ah, kan sualnak, kan palhnak, le kan tlamtlinlonak kan ngai thiam. Nangmah he a thukmi pehtlaihnak a ngeimi kan si ter ko. Van Tha Bor nu le kan pa Sangpui pa caah thla kan cam. An i thlop nak ah nangmah nih thluachuah pe hna law, damnak a tlingmi pe than ko hna. Cun a dang a dam lomi hna zong an umnak cio ah umpi hna in damnak pe ko hna. Kawlram lei ah kan kal takmi kan chungkhat, kan hawile, le kan miphun hawi hna ca zong ah thla kan cam. Nangmah nih umpi cio ko hna. Hriangkhan khuami Tluang Kip Hnin nih hi vawlei nunnak in a kan liam tak tikah kan ngaih a chia, taantlakmi chungkhar nangmah nih hnem ko hna tiah thla kan cam. Cun, Malaysia i thong chungah a ummi, kan miphun hawi, a bikin khuami hna nangmah nih umpi hna law, a rauh hlan ah luatnak hmuhter ko hna. Cun, Malaysia ummi vialte an i tinh bantuk in ram tha chin ah an lanh cio khawh nakhnga zong thla kan cam. Maw Bawipia, kan tling tlak lo nain nihin ni tiang mualpho loin na kan chiah caah kan i lawm. Nangmah nih hi pin kan nunnak zong ah lam kan hruai law, him in kan chia cio ko. Nihin kan i ruah ti dingmi na thawngtha bia zong thazaang thar a kan petu a si nakhnga thlua kan chuah piak ko tiah, kan Bawipa Jesuh Khrih min in thla kan cam. Amen.

Nihin ah kan zapi in ruah ti dingin rel ka duhmi cu Matthai 25:35-36, 40 a si:

Matt 25:35-36 - “Ka rawl a tam i rawl nan ka pek, ka ti a hal i ti nan ka pek, khual ka si i nan inn ah nan ka tlun ter; puan aih awk ka ngei lo i puan nan ka pek; ka zaw i nan ka zohkhenh; thong ka tla i nan ka len,” tiah a ti hna.

Matt 25:40 - “Hihi kan chimh hna: Ka unau pakhat khat cungah, zeitluk hmanh in sifak le nauta si sehlaw, nan tuah mi thil paoh hi ka cung i nan tuah a si ko,” tiah a leh hna lai.

Xhuma Xhumae

Ka tlangtarmi nan hmuh cun nan khuaruah a har kho men. Hihi Africa miphun pakhat i an holh a si. Hi bantuk ruahnak le nunphung hi Laimi zong nih kan ngei ve. Jesuh Khrih nih a kan cawmpiakmi he zong aa khat.

Kan hnulei thla ah ka sianginn kainak ah, kan hawipa Africa pa nih, anmah Africa ram i miphun pakhat kong a kan chimh. Cu miphun cu Hottentot asiloah Bushmen tiah an auh hna. Asinain, anmah nih cun Khoe Khoe tiah an i au. Khoe Khoe ti i a sullam cu “minung taktak” tinak a si. Cu Khoe Khoe miphun nih an ngeihmi phung pakhat cu xhuma xhumae ti a si. A sullam cu “nangmah nih ei hmasa law, a taangmi kha kei cu ka pe” ti a si. Hi nunphung an ngeihmi hi Khoe Khoe miphun an nunnak ah a biapi tukmi a si i, rawl ei kong lawng ah si loin a dangdang kong zongah an lungput a si.

Ka hawipa cu Thlanglei Africa ram tampi i Lutheran pawl an hruaitu a si. A kan chimhning ah: “Nikhat cu khual ka tlawng i, Khoe Khoe mi pawl ram ka va phan. Rang ka cit i khua pakhat ka phan. Khuami pawl cu ka chawnh pah hna i, cu ahcun tarpa pakhat a ra i na rang kha i hlan ka duh, tiah a ka ti. Mah hi keimah rang a si lo, ka pa rang ka hlan vemi a si, cun khual tlawn peh rih ding ka si fawn, tiah ka leh. Cu tikah tarpa nih cun ‘xhuma xhumae’ tiah a ka ti. Ka lung a fian lo caah, zei dah a sullam a si tiah ka hal. Cu tikah xhuma xhumae timi a sullam cu a ka chimh. An nunphung ahcun, rang cu keimah ta a si caah, ka rang cu amah kha ka hlanh hrim ding a si i, amah nih cun ramvaihnak ah a hman lai i, a hmaizarh ah a ka pek than ding khi a si. Ka theih ka ahcun, cu bantuk cel ngel cu ka ti. Nain, ka ruah deuhdeuh tikah, hihi kan Bawipa Jesuh Khrih nih a kan cawmpiakmi he aa dan ttung lo ti kha ka lung a hung fiang. Kan ngeihmi midang hrawm ve ding pei, kan Bawipa Jesuh Khrih nih a kan cawnpiak cu!”

Khoe Khoe miphun i an nunphung hi aa dawh ngaingai. Midang kha biapi tuk ah an chiah. An ei dingmi hmanh ah, midang an ei ter hmasa hna i, a taangmi kha anmah nih an ei. Mi tampi caah cun hi thil hi a si kho lomi a lo ko. A bikin nitlaklei ram ahcun, mah zawn i ruah kha a biapi bik ah an chiah. Tahchunhnak ah, mi pakhat cu lakphak din kan sawm tikah, Laimi kan thinlung ah a um colhmi cu, kan dangh lai tihi a si. A sawmtu kan si caah kanmah nih a man kan liam. Nain, Mirang pawl he cun, mah tein din le eimi kha i liam cio a si. Lakphak ti din an kan sawm caah, an kan dangh lai tinak a si lo. Dangh caan zong cu a um ve ko nain. Hei chim duhmi cu, midang caah pekpiak ti bantuk a tlawm ngai. Khoe Khoe miphun nih an i nunpi chihmi, an i sehchihmi cu, midang kha biapi ah chiah i, an caah thil tha tuahpiak kha a si. Hi Khoe Khoe pawl lawng nih maw cu nunphung dawh cu an ngeih hnga? Sihlah!

Laimi zong nih nunphung dawhdawh tampi kan ngeih. Khoe Khoe pawl nak hmanh in tam deuh kan ngei kho men. Xhuma Xhumae a sullam ka theih le cangka in ka lung ah pup tiah a hung chuakmi cu, Laimi nih khual le midang kan zohkhenh hna ning a si. Midang zawnruahnak a ngeimi miphun kan si. Khual kan ngeih tikah, kanmah hmanh nih ei kan sian lomi, kan fale hmanh pek lo tein kan fimmi, kan chuan i kan pek hna, kan eiter hna. Khual ka tlawn hnih khat ah, khua fak pin a ka ruahter tu cu, inn ngeitu nih an kan zohkhenh ning hi a si tawn. A cheu inn ahcun, innngeitu nih anmah hmanh ei siang lo tein khual an ngeih tikah chuan piak hna awk ah tiin sapherh maw, ngasa car maw, zusa car maw, va sacar maw an i chiah theu. Cucu an kan chuan piak tawn. An fale hmanh an eiter sian hna lomi kha an kan pek. Kan ei dih hnuah, a taangmi kha anmah le an fale nih an ei. Hihi ruah tikah Laimi nih midang cungah thil ttha tuah duhnak lungput kan ngeihmi kha fiang tukin a lang. Laimi cu mah zawn nak hmanh in midang zawn a ruat tawnmi kan si zia hmuh khawh a si.

Kan Bawipa Jesuh nih, midang nih rianhmi si loin midang riantu, si dingin ka ra tiah a rak ti (Marka 10:45). Midang caah nun hi zumtu nun zong a si. Laimi cu Khrihfa kan si hlan hmanh in midang zawn a ruat zungzalmi kan si. Khrih kan zumh hnu chin ahcun, midang zawnruah ding cu, nolh hmanh hau loin kan i nunpi lengmang mi kha a si ko. Sihmanh selaw, vawlei cung ah kan um caah, a zei maw caan ahcun, Laimi kan nunphung dawh a simi, Khrih zong nih a kan cawnpiakmi midang ca i nun kha kan philh caan a um theo. Kan i harh caan zong a um theo. Nai hrawng i kan theihmi thawngpang tete ka hei ruah tikah, kan Bawipa Jesuh nih a chimmi, atu i kan i thimmi cacang khi ka lung ah an hung chuak than. A rawl a tammi rawl kan pek hna, a ti a halmi ti kan pek hna, khual kha tlun inn kan onh hna, puan aih awk a ngei lomi puan aih awk kan pek hna, a zawmi kan zohkhenh hna, thong tla kan len hna tikah Jesuh Khrih cungah kan tuahmi an rak si. Cucu kan philh tawn. Kan relmi ah, “Hihi kan chimh hna: Ka unau pakhat khat cungah, zei tluk hmanh in sifak le nauta si sehlaw, nan tuahmi thil paoh hi ka cung i nan tuah a si ko,” tiah Bawipa nih a ti.

Nihin ah kan u kan nau, kan nu kan pa, kan pi kan pu a simi hna cu vansang au in an um. Ram tha ah kan phan, kan ti ko bu ah, kan lungre a thei ngai cio. A cheu cu riantuan awk aa hmuh rih lo zong kan um. Kan har ngai cio. Sihmanh sehlaw, Africa mi nih an ngeihmi xhuma xhumae timi “nangmah nih ei hmasa law, a tangmi kha kei cu ka pe” timi le, Laimi nih midang caah cun, kanmah ei hmanh siang loin, kan ngeihmi a tha bik le a thaw bik kha kan pek tawn hna mi le, kan Bawipa Jesuh Khrih nih, “Ka unau pakhat khat cungah nan tuahmi cu ka cung i nan tuahmi a si ko” a timi hi thei than hna usih, philh hna hlah usih law, kan si khawh tawk in kan khua le tlang caah zaanghlei cawi rih ko hna usih tiah kan sawm hna. Unau dawt hi Pathian dawt cu a rak si ko. A harmi bawmh hi Pathian duhnak tuah cu a rak si ko. Cucu philh hna hlah usih.

Thawngtha aa hrawmmi nan zapi cungah kaa lawm. Kan biakmi Khuazing Pathian nih thluachuahnak in pe hna seh law, in umpi cio ko hna seh. Amen.

No comments:

Post a Comment