Wednesday, July 15, 2009

Zungzal nunnak hmuh awkah zeidah ka tuah ve lai?

January 25, 2009

Pathian nih a kan dawt i, nihin zong ah thawngtha bia i ruahtinak caan kan hmuh than. Pathian min thangthat si ko seh! Nitin kan nunnak ah kan ruah setset ahcun Pathian thluachuahnak kan donmi hi a tam tuk hringhran. Ngandamnak a kan pekmi hmanh hi a sunglawi tukmi a si cang. Pathian sinah lunglawmhnak chim hi ba hna hlah usih!

Thla kan cam lai: Dawtu Pathian, kan nunnak ah thil tha tampi na kan tuahpiak caah kan i lawm. Na min kan in thangthat. Nangmah tihzah ding tlukin kan in tihzah le thangthat khawh lomi cungah kan ngaithiam. Na duh lomi thil a kaltak khomi le, na duhmi thil a tuah khotu kan siter ko. Nihin ah thong chungah a um rihmi kan khuami siseh, Laimi dangdang caah thla kan cam. Tuan ah luatnak hmuhter sawh ko hna. Damlonak nih a temtawnmi hna nih tuan ah damnak an hmuhthannak hnga zong thla kan cam. Ramkip kan phanh tikah, harnak le hnabeidonghnak kan ton caan a um. Thazaang kan pe law, teitu kan siter ko. Fimnak a cawngmi kan fale kan naule caah thla kan cam. Hawi nak hmanhin an thiam i, mithmai tha a hmumi an si nakhnga thla kan cam. Kan vawlei sipuazi a tlak caah mi tampi cu hnabei dongin an um lio caan a si. Khuami vialte, kanmah le zawn cio in, riantuan awk kan i hmuh i, pawcawmnak khim in na thluachuah kan don rih nak hnga, cu pinah midang ca tiangin santlaimi kan si nakhnga nangmah nih kan umpi law, kan tanpi rih ko. Na kan dawt tuk caah kan i lawm. Nihin ah na fapa hmangin kan theih dingmi na thawngtha bia zong kan zapi caah thazaang thar a kan petu, na duhnak fiang chin in a kan hngalhter tu, a kan tuahter tu ah thlua kan chuahpiak ko. Hmailei zongah atu bantuk caan sunglawi kan hmuh peng khawh nakhnga kan Bawipa Jesuh Khrih min in thla kan cam, kan Pathian. Amen.

Kan zapi in ZBC hla 215 hi sa hna usih:

Bawipa Auhnak
Bawipa nih a facang lo chungah
Riantuan awk a kan auh
Facang zuntu kha an tlawm caah
An caan kha a luan cang

Lunglawm in Bawipa thawng in chuak tuah
Dawtnak velngeihnak he
Khamhnak laksawng thenh awk tha bik kha
Mi vialte hngalhter hna

Sifakmi hna kha lawmhnak chungah
Zaangfah rawl danghnak ah
Bawipa nunnak zungzal co awk ah
Annih cu run hruai hna

Atu thawk in tuan hram thawk cang tuah
A ceu a dih zau lai
A donghnak caan kha a tlun tikah
Kan tuan kho ti lai lo.

Nihin thawngtha a kan chimtu cu Pu Tha Lian Cung (Khamh Lian pa) a si. Caan kan thiah tikah lunglawm tein a kan cohlan i, nihin ah tlamtling tein caan a kan hmanpiak khawh caah a cungah lawmhnak nganpi kan ngei. Atu cu amah nih caan a hman cang lai:

Biahmaitthi le Lunglawmhnak
A hmasa bik ah Thau Internet Ministry (TIM) i a kan hruaitu Bibik cungah lunglawmhnak tampi ka ngei. Pu Ram Lian Thang nih Chrismas a kan tuahpiak ah khan Bibik he cun kan i chawn i ka hei sawm ve. Amah zong nih lungtho tein ka ra ko lai tiah a ka ti i cucun biadang saupi kan i ruah. A donghnak ah TIM ah thawngtha bia na kan chim ve te lai a ka tita i asi ko cuh! kan i zuam te ko lai ka rak ti. Atu a taktak ah keimah kung ah tlung cang kaw, chimding zeihmanh ka thei than lo. Ka buai ngai. Asina tein Bible ca te tal cu ka si khawh tawk in rel ka van i zuam ve ko lai. Caan a ka petu Bibik cungah tampi kai lawm.

Bible ca rel hna usih!
Jesuh cu khual tlawn ah aa thawh than i cu lioah mipa pakhat a hung tli i a hmaiah a khuk aa bil i, "Saya, nangmah cu mitha na si. Zungzal nunnak hmuh awkah zeidah ka tuah lai?" tiah a hal. (Marka 10:17)

Mah ka hin ka zapi tein i ruah ti dingah tlangtar ka duh mi cu,

Zungzal nunnak hmuh awkah zeidah ka tuah ve lai?

1991 sianginn kharpi lio ah khan Mizo ram ah hlawhfat ah ka rak kal bal ve. Tlanval van i timh ka te khi sikaw thilduh fenh-aih i zalhnak le pocket money caah ti phun khin ka rak kal nak a si. Thla hnih lawng in ka um lai i sianginn kai ah ka tlung colh lai ka rak ti. Thlahlawh a kan pek khawh lo caah mah duh in um awk a tha ti lo. Thla thum ka um i ka hlawhmi ka hal hna cu pek a kan duh rih lo, ttuan rih ko uh! Hmai thla ah kan pek te hna lai a kan ti. Sianginn kai nih le a za fawn cang. Um awk a that ti lo caah ka taklawng in ka rak tlung. Thilduh fenh-aih zalhnak ah ti na lakah ka thil ngeihmi vialte cu mah cu ka cun ka va hlonh dih i a thar in ka nu/pa nih an ka zalh piak than. Sianginn cu ka van kai i ka pa nih "Kawicung, ca fakpi in i zuam law tang 10 na awn ah cun college hna na kai lai i Yangon hna na hmuh te lai cuh" a rak ka ti. Mah lio i ka pa bia kha a thar in ka van ruahthan tikah chungkhar harsat ruang zong ah ai tel ve nain Laimi dirhmun zong kha a rak i tel pah ve. Chim duhmi cu Laimi kan si a rak fak tuk tinak a si ko.

Laimi kan sifak tuk ruangah Mizoram kan kal. Phakanh, Maisuu kan kal hna i a hnu ah Malaysia hna kan kal hna. Malaysia ah cun tangka a kawl kho mi nih cun tampi an hmuh i innlo thatha an sak i chungkhat sahlawh zong nuam tein a chia mi zong tampi an um. Cuticun Malaysia cu mi tampi nih van fuh cio a si nain Lairam a sifah a zual. Aruang cu Malaysia i hmuhmi tangka nih thilman a kaiter i a kal kho ve lo mi chungkhar caah cun paamnak a phurhter. Cu hnu ah Pathian dawtnak thawngin USA, Norway, Denmark, Canada, Germany, Australia ti bantuk in a kenkip ah kal a hong si. A si na tein Lairam (Thau khua) a sifak chin lengmang ve hoi ti asi hawi! Zei ruangah dah a si hnga?

Luka thawngtha 13:6-9 ah khan Jesuh nih a thei a tlai lomi theipikung bianabia a chimmi kan hmuh. Aa thawh i, "Mipa pakhat nih a dum chungah theipi pakhat a cin. A tlai maw tlai lo ti a va zoh tikah zeihmanh a rak tlai lo. Cucaah dum zohkhenhtupa kha a thawh i, Zohhmanh, kumthum chung theipikung hi a tlai maw tlai lo, tiah ka ra lengmang i a tlai zeihmanh ka hmu rih lo. Cucaah hau ko. Zeicah hen vawlei dah tu kha a ei lengmang lai?' tiah a ti. Sihmanhsehlaw dum cawngtu nih khan a leh i, "Bawipa, hi kum khatte hi cu zuah ko rih, a velchum in ka cawh lai i non ka toih lai. Cun kum voi ah a tlai ah cun a tha ko, a tlai lo le na hauter te ko lai,' a ti," tiah a ti. Hi ka Bible nih theipikung a chim duhmi hi nangmah le keimah kan si.

Kan kaltak cangmi 2008 kha van cuan ta hna usih! Na pawngkam ah thih/lohnak a tongmi pa zeizat dah an um? Kawlram ah a cangmi cyclone ruang ah minung pa zeizat dah thanmual an liam? USA ah harricane thlichia le tilet ruang ah innlo zeizat remruam dah a rawk i minung zeizat dah an thi? Malaysia kalnak lampi le ti lakah tinbaw in minung zeizat dah an thi? Raltuk nak ral ram, Iraq, Afganistan, Isreal, Gaza ti bantuk ah kuanhma in le bomb in minung pa zeizat dah an thi hnga? Mah vialte thihlohnak hi an sual ruang ah a si lo. Mah chung hin hngakchia zong an i tel i upa, tar zong an i tel ko. Zumtu zong an um i zumlotu zong an um ve hoi ko. Hi vulei kan nun chung cu mah bantuk harsatnak le thihlohnak hi kan tong lengmang ko lai. Nihin ni ah nang le kei dam tein 2009 hna kan phak khawhmi hi kanmah fimnak, thiamnak, theihnak, hngalhnak, thiltikhawhnak zei hmanh ai tel lo. "ZUAH RIH MI, ZOHTHAN TE DING " kan si caah a si. Dum ngeitu a dum zei tikah a rat i, a tlai a rak zoh than lai hngalh a si lo.

Nihin ah khuami ramdang ah a phanmi kan tam ngai cang hna. Hihi kanmah thiltikhawhnak zeihmanh a rak i tel lo. Pathian nih a kan dawt caah asi. Kan umnak khua le ram cio ah rianttha kan ttuan lo le tangka tampi kan va ngeih lo zongah Laitlang i a tthudir mi (khuami) he hna van i epchun ahcun "MIRUM" kan si ko. Kanmah le kanmah mirum kan i ti lo hmanhah Laitlang i a ummi (khuami) nih cun mirum hmuh in a kan hmuh thiamthiam ko. Hihi phorhlawtnak ah hmang loin Pathian sinah lawmnak tu chim peng ding kan si.

Kan Bible ah kan rel cang bantuk in mirum tlangval pa nih kan Bawipa Jesuh Khrih kha "Zungzal nunnak hmuh awkah zeidah ka tuah lai?" tiah a hal bantuk khan Nang le Kei nih teh kan hal ngam ve hnga maw? Kan challenge ngam ve hnga maw? Mirum tlangval pa zong nih nawlbia kha ka zulh dih cang a ti ko nain a za rih loh. A ngeihmi thil vialte zuar i misifakmi hna va bawmh dingah a fial chap rih! Kei cu ZUU ka ding loh, KUAK ka zuu loh, Nu lei zongah ka sual loh, ka fel ko. Kai pum peng ko i thawhlawm le cheuhra cheukhat zong ka chiah ko tiah teh a za hnga maw? Hihi kan zatter sual asi ahcun Pathian nih Pu Van Luai Zathang le Dr. C. Duh Kam nih an aupi lengmang mi "Lairam thanchonak bu, Vailamtlang thanchonak bu, Thau thanchonak bu" hi teh, a kan ti sual ve hnga maw?

Biakam Hlun cauk chungah profet Jeremiah nih Jerusalem a rawk lainak kong, a mi hna a chimh lengmang ko hna nain an ngaih duh lo caah Nebukhadnezzer siangpahrang nih a tuk i Babylon sal ah an tannak kan hmuh. Judahmi hna tuanbia kan zoh tik zongah sal an tannak le an ram a rawh tawnnak a ruang cu hruaitu hna le hruaimi hna nih Pathian duhning in an umlo caah le Pathian an hlawt caah a si ko. Nihin ah Pathian dawtnak thawng in Thau khua in mifim, cathiam sang, hruaitu tha tampi kan ngeih hna. Hi kan ngeihmi hna kan pale pawl an bia zong hi kan ngaih awk a si. Anmah nih a tha an timi lungrual tein kan tuah a si ah cun Thau khua thanchonak ah le a dangdang zongah thiltha tampi kan tuah khawh ko lai. Cucu Pathian nih a kan duhpiakmi zong a si.

Pathian nih Nunnak, Damnak, Rumnak zong a kan pek i caan tawite kan nun chungah mirum tlangval pa bantuk in, "Zungzal nunnak hmuh awkah zei thil tha dah ka tuah ve lai?" tihi nifatin Pathian sinah kan thlacamnak sisehlaw Pathian lila nih kan thlacamnak a kan leh than ko lai.

*** Mah hihi keimah santlailo cem nih Thau Internet Ministry ah a chim ngam ding zong ka si lo nain Columbus kan Khrihfabu ah ka chim ve ding a si caah ka van tenh ve i a si. Ka palhnak a tampi lai i a ruahzia ka thiam uh, tiah zaangfah kan nawl hna.

Kawitha
Columbus

No comments:

Post a Comment